Sözlükte "bir borçtan, ceza veya sorumluluktan kurtulma; temize çıkmak; uzak olmak; ilişkiyi kesmek" gibi anlamlara gelmektedir.


"berâet-i zimmet (berâet-i asliyye)", "berâet gecesi" ve "berâet yemini" ile borçlar hukukunda kullanılan berâet olmak üzere dört anlamda kullanılmaktadır.

Müslümanlar için çeşitli sebeplerle mübarek sayılan birçok gece mev­cuttur. Üç ayların birincisi olan recep ayının ilk cuma gecesi Regaib gecesi ve 27. gecesi de Mi'rac gecesidir. Üç ayların ikincisi olan şaban ayının 15. gecesi Berat gecesidir. Üç ayların üçüncüsü olan ramazan ayının 27. gecesi ise Kadir gecesidir. Bu mübarek gecelerle ilgili özel nafile namaz yoktur. Fakat bu geceleri vesile ederek nafile namaz kılmak, Kur'ân-ı Kerîm okuyarak üzerinde dü­şünmek, tezekkür ve tefekkür etmek yararlı olur. Peygamberimiz Kadir gecesinde nasıl dua edebileceğini soran Âişe validemize şöyle demesini tavsiye etmiştir: “Allahümme, inneke afüvvün tühibbü'1-afve fa'fü anni” (Ey Allah’ım! Sen şüphesiz çok affedicisin, affetmeyi seversin, beni affet) Tirmizî, “Da'avât”, 84.